पीव्हीसी लेदर आणि पीयू लेदरमधील फरक

II. मुख्य रासायनिक रचना आणि उत्पादन प्रक्रिया: फरकाचे मूळ
दोघांमधील सर्वात मूलभूत फरक त्यांच्या रेझिन सिस्टीममध्ये आहे, जे त्यांच्या "अनुवांशिक कोड" प्रमाणेच, त्यानंतरचे सर्व गुणधर्म ठरवतात.
१. रासायनिक रचना तुलना
पीव्हीसी (पॉलीव्हिनाइल क्लोराईड):
मुख्य घटक: पॉलीव्हिनिल क्लोराईड रेझिन पावडर. हे एक ध्रुवीय, आकारहीन पॉलिमर आहे जे मूळतः खूप कठीण आणि ठिसूळ आहे.
प्रमुख घटक:
प्लास्टिसायझर: हे पीव्हीसी लेदरचा "आत्मा" आहे. ते लवचिक आणि प्रक्रिया करण्यायोग्य बनवण्यासाठी, मोठ्या प्रमाणात प्लास्टिसायझर्स (सामान्यत: वजनाने 30% ते 60%) जोडावे लागतात. प्लास्टिसायझर्स हे लहान रेणू असतात जे पीव्हीसी मॅक्रोमोलेक्यूल साखळ्यांमध्ये एम्बेड होतात, ज्यामुळे आंतरआण्विक बल कमकुवत होतात आणि त्यामुळे पदार्थाची लवचिकता आणि प्लास्टिसिटी वाढते. सामान्यतः वापरल्या जाणाऱ्या प्लास्टिसायझर्समध्ये फॅथलेट्स (जसे की डीओपी आणि डीबीपी) आणि पर्यावरणपूरक प्लास्टिसायझर्स (जसे की डीओटीपी आणि सायट्रेट एस्टर) यांचा समावेश होतो.
उष्णता स्थिरीकरणकर्ता: पीव्हीसी हे औष्णिकदृष्ट्या अस्थिर असते आणि प्रक्रिया तापमानात ते सहजपणे विघटित होते, ज्यामुळे हायड्रोजन क्लोराईड (HCl) सोडले जाते, ज्यामुळे पदार्थ पिवळा होतो आणि खराब होतो. विघटन रोखण्यासाठी शिसे क्षार आणि कॅल्शियम झिंक सारखे स्थिरीकरण करणारे घटक आवश्यक असतात. इतर: यामध्ये स्नेहक, फिलर, रंगद्रव्ये इत्यादींचा देखील समावेश आहे.

पीयू (पॉलीयुरेथेन):
मुख्य घटक: पॉलीयुरेथेन रेझिन. हे पॉलीआयसोसायनेट्स (जसे की एमडीआय, टीडीआय) आणि पॉलीओल्स (पॉलिस्टर पॉलीओल्स किंवा पॉलीइथर पॉलीओल्स) च्या पॉलिमरायझेशन अभिक्रियेद्वारे बनवले जाते. कच्च्या मालाचे सूत्र आणि गुणोत्तर समायोजित करून, अंतिम उत्पादनाचे गुणधर्म, जसे की कडकपणा, लवचिकता आणि पोशाख प्रतिरोध, अचूकपणे नियंत्रित केले जाऊ शकतात.
प्रमुख वैशिष्ट्ये: PU रेझिन हे मूळतः मऊ आणि लवचिक असू शकते, सामान्यत: प्लास्टिसायझर्सची आवश्यकता नसते किंवा कमीत कमी जोडणीची आवश्यकता असते. यामुळे PU लेदरची रचना तुलनेने सोपी आणि अधिक स्थिर होते.
रासायनिक फरकांचा थेट परिणाम: पीव्हीसीचे प्लास्टिसायझर्सवर जास्त अवलंबून राहणे हे त्याच्या अनेक कमतरतांचे मूळ कारण आहे (जसे की कडकपणा, ठिसूळपणा आणि पर्यावरणीय चिंता). दुसरीकडे, पीयू, रासायनिक संश्लेषणाद्वारे इच्छित गुणधर्म प्रदान करण्यासाठी थेट "इंजिनिअर केलेले" आहे, ज्यामुळे लहान रेणूंच्या अॅडिटीव्हची आवश्यकता दूर होते. परिणामी, त्याची कार्यक्षमता उत्कृष्ट आणि अधिक स्थिर असते.

२. उत्पादन प्रक्रियेची तुलना

उत्पादन प्रक्रिया ही त्याची कार्यक्षमता साध्य करण्यासाठी महत्त्वाची आहे. दोन्ही प्रक्रिया सारख्या असल्या तरी, मुख्य तत्त्वे वेगळी आहेत. पीव्हीसी लेदर उत्पादन प्रक्रिया (उदाहरणार्थ कोटिंग वापरून):
साहित्य: पीव्हीसी पावडर, प्लास्टिसायझर, स्टॅबिलायझर, रंगद्रव्य इत्यादी एका हाय-स्पीड मिक्सरमध्ये मिसळून एकसमान पेस्ट तयार केली जाते.
लेप: पीव्हीसी पेस्ट स्पॅटुला वापरून बेस फॅब्रिकवर समान रीतीने लावली जाते.
जिलेशन/प्लास्टिकीकरण: लेपित पदार्थ उच्च-तापमानाच्या ओव्हनमध्ये (सामान्यत: १७०-२००°C) प्रवेश करतो. उच्च तापमानात, पीव्हीसी रेझिन कण प्लास्टिसायझर शोषून घेतात आणि वितळतात, ज्यामुळे एक सतत, एकसमान फिल्म थर तयार होतो जो बेस फॅब्रिकशी घट्टपणे जोडला जातो. या प्रक्रियेला "जिलेशन" किंवा "प्लास्टिकीकरण" म्हणतात.
पृष्ठभाग उपचार: थंड झाल्यानंतर, विविध चामड्याचे पोत (जसे की लीची धान्य आणि मेंढीच्या कातडीचे धान्य) देण्यासाठी मटेरियल एम्बॉसिंग रोलरमधून जाते. शेवटी, पृष्ठभागावर एक फिनिश सामान्यतः लावला जातो, जसे की स्प्रे-ऑन PU लाह (म्हणजेच, PVC/PU कंपोझिट लेदर) जेणेकरून फील आणि वेअर रेझिस्टन्स सुधारेल, किंवा प्रिंटिंग आणि कलरिंग होईल. PU लेदर उत्पादन प्रक्रिया (उदाहरणार्थ ओल्या आणि कोरड्या प्रक्रिया वापरून):
पीयू लेदरची उत्पादन प्रक्रिया अधिक गुंतागुंतीची आणि अत्याधुनिक आहे आणि त्यासाठी दोन मुख्य पद्धती आहेत:

ड्राय-प्रोसेस पीयू लेदर:
पॉलीयुरेथेन रेझिन डीएमएफ (डायमिथाइलफॉर्मामाइड) सारख्या द्रावकात विरघळवून स्लरी तयार केली जाते.
नंतर स्लरी रिलीज लाइनरवर (नमुनादार पृष्ठभाग असलेला एक विशेष कागद) लावला जातो.
गरम केल्याने सॉल्व्हेंटचे बाष्पीभवन होते, ज्यामुळे पॉलीयुरेथेन एका फिल्ममध्ये घट्ट होते आणि रिलीज लाइनरवर पॅटर्न तयार होतो.
त्यानंतर दुसरी बाजू बेस फॅब्रिकवर लॅमिनेट केली जाते. वृद्ध झाल्यानंतर, रिलीझ लाइनर सोलून काढला जातो, ज्यामुळे नाजूक पॅटर्नसह PU लेदर तयार होतो.

वेट-प्रक्रिया केलेले पीयू लेदर (मूलभूत):
पॉलीयुरेथेन रेझिन स्लरी थेट बेस फॅब्रिकवर लावली जाते.
त्यानंतर कापड पाण्यात बुडवले जाते (डीएमएफ आणि पाणी मिसळता येते). पाणी कोग्युलंट म्हणून काम करते, स्लरीमधून डीएमएफ काढते, ज्यामुळे पॉलीयुरेथेन रेझिन घट्ट होते आणि अवक्षेपित होते. या प्रक्रियेदरम्यान, पॉलीयुरेथेन वायूने ​​भरलेली एक सच्छिद्र सूक्ष्मस्फियरसारखी रचना तयार करते, ज्यामुळे ओल्या लेदरला उत्कृष्ट ओलावा आणि श्वास घेण्याची क्षमता मिळते आणि एक अतिशय मऊ आणि भरदार भावना मिळते, जी खऱ्या लेदरसारखीच असते.

परिणामी ओल्या लेदरच्या अर्ध-तयार उत्पादनावर सामान्यतः बारीक पृष्ठभागावर प्रक्रिया करण्यासाठी कोरड्या लेअरची प्रक्रिया केली जाते.

प्रक्रियेतील फरकांचा थेट परिणाम: पीव्हीसी लेदर हे भौतिक वितळलेल्या मोल्डिंगद्वारे तयार होते, ज्यामुळे त्याची दाट रचना तयार होते. पीयू लेदर, विशेषतः ओल्या लेड प्रक्रियेद्वारे, एक सच्छिद्र, परस्पर जोडलेली स्पंज रचना विकसित करते. हा एक महत्त्वाचा तांत्रिक फायदा आहे जो पीयू लेदरला श्वास घेण्याच्या क्षमतेच्या आणि अनुभवाच्या बाबतीत पीव्हीसीपेक्षा खूपच श्रेष्ठ बनवतो.